Olim nobiles Romani multos servos habebant, qui in negotiis domesticis dominos diligenter adiuvabant. Vel captivi vel servorum filii erant, interdum periti ac seduliores magistri liberorum familiae: domini filios maximà doctrinà erudiebant et epistularum commercium attente curabant. In villa rustica arva optime colebant, pabulum pecori dabant, plurima stabula curabant et in omnibus negotiis auxilium praebebant. Servae lanam cum domina placide faciebant, deinde gallinis escam cotidie dabant, villam simul converrebant, Kalendis coronas in focum ponebant et domesticos deos pro frumentorum copia supplicabant. Ceterum variora erant servorum officia in urbe: sic multi dominum ad forum lecticà deducebant, complures amplissimos hortos curabant, multi cellam vinariam et penariam custodiebant. Captivi vel vernae familiae membra erant et domini cum eis clementer familiariterque saepe agebant. Inter dominos Seneca, qui clarissimus philosophus erat, benevole cum servis egit et plurimos liberos restituit. Tamen ab inhumanis dominis durissime mancipia puniebantur, etiam cum minime peccaverant, et saepissime flagellis caedebantur et necabantur: miseri servi iniurias contumeliasque perpetue accipiebant et difficillimam fugam temptabant, at saepe refugium haud inveniebant atque inedia e vita excedebant.
- Latino
- Lingua Magistra 1
- Versioni dai Libri di Esercizi
