Crotonienses bellum Locrensibus intulerunt. Quo metu territi, Locrenses ad Spartanos decurrunt: auxilium supplices
deprecantur. liii, longinqua miii-tia gravati, hortantur ut auxilium a Castòre et Polluce petant. Neque legati responsum sociae
urbis sprevérunt profectique in proximum templum facto sacrificio deorum auxilium implorant. Litatis hostiis et impetrato quod
petebant, pulvinaria diis in navi componunt faustisque ominibus profecti suis solacia pro auxiliis deportant. His cognitis,
etiam Crotonienses legatos ad oraculum Delphos mittunt, belli prosperos eventus deprecantes. Iis responsun est votis prius quam
armis hostes vincendos esse. Cum vovissent Apollini deci-mas praedae, Locrenses, et voto hostium et responso dei cognito, nonas
vove-runt tacitamque eam rem habuerunt, ne votis vincerentur. Itaque cum in aciem processissent et Crotoniensium centum viginti
milia armatorum constitissent, Locrenses, paucitatem suam circumspicientes (nam solum XV milia habebant) omissa spe victoriae
in destinatam mortem conspirant, tantusque ardor ex desperatione singulos cepit, ut victores se putarent, si non inulti
morerentur. Sed ii, mori honeste conantes, feliciter Vicérunt, et victoriae causa desperatio fuit. Pugnantibus Locrensibus
aquila ab acie numquam recessit eosque circum-volavit usque ad victoriam. In cornibus quoque duo iuvenes diverso a ceteris
armorum habitu, eximia magnitudine et albis equis et coccineis paludamentis pugnaverunt. Hanc admirationem auxit incredibilis
famae velocitas. Nam eadem die, qua in Italia pugnatum est, et Corinthi et Athenis et Lacedaemòne nuntiata est victoria.
- Latino
- Versioni di Marco Porcio Catone
- Giustino