[1] Longum mihi commeatum dederat mala valetudo; repente me invasit. ‘Quo genere?’ inquis. Prorsus merito
interrogas: adeo nullum mihi ignotum est. Uni tamen morbo quasi assignatus sum, quem quare Graeco nomine appellem nescio; satis
enim apte dici suspirium potest. Brevis autem valde et procellae similis est impetus; intra horam fere desinit: quis enim diu
exspirat? [2] Omnia corporis aut incommoda aut pericula per me transierunt: nullum mihi videtur molestius. Quidni? aliud enim
quidquid est aegrotare est, hoc animam egerere. Itaque medici hanc ‘meditationem mortis’ vocant; facit enim aliquando
spiritus ille quod saepe conatus est. Hilarem me putas haec tibi scribere quia effugi? [3] Tam ridicule facio, si hoc fine
quasi bona valetudine delector, quam ille, quisquis vicisse se putat cum vadimonium distulit.
Ego vero et in ipsa
suffocatione non desii cogitationibus laetis ac fortibus acquiescere. [4] ‘Quid hoc est?’ inquam ‘tam saepe mors
experitur me? Faciat: [at] ego illam diu expertus sum.’ ‘Quando?’ inquis. Antequam nascerer. Mors est non esse. Id
quale sit iam scio: hoc erit post me quod ante me fuit. Si quid in hac re tormenti est, necesse est et fuisse, antequam
prodiremus in lucem; atqui nullam sensimus tunc vexationem. [5] Rogo, non stultissimum dicas si quis existimet lucernae peius
esse cum exstincta est quam antequam accenditur? Nos quoque et exstinguimur et accendimur: medio illo tempore aliquid patimur,
utrimque vero alta securitas est. In hoc enim, mi Lucili, nisi fallor, erramus, quod mortem iudicamus sequi, cum illa et
praecesserit et secutura sit. Quidquid ante nos fuit mors est; quid enim refert non incipias an desinas, cum utriusque rei hic
sit effectus, non esse?
[6] His et eiusmodi exhortationibus – tacitis scilicet, nam verbis locus non erat – alloqui me non
desii; deinde paulatim suspirium illud, quod esse iam anhelitus coeperat, intervalla maiora fecit et retardatum est. At
remansit, nec adhuc, quamvis desierit, ex natura fluit spiritus; sentio haesitationem quandam eius et moram. Quomodo volet,
dummodo non ex animo suspirem. [7] Hoc tibi de me recipe: non trepidabo ad extrema, iam praeparatus sum, nihil cogito de die
toto. Illum tu lauda et imitare quem non piget mori, cum iuvet vivere: quae est enim virtus, cum eiciaris, exire? Tamen est et
hic virtus: eicior quidem, sed tamquam exeam. Et ideo numquam eicitur sapiens quia eici est inde expelli unde invitus recedas:
nihil invitus facit sapiens; necessitatem effugit, quia vult quod coactura est. Vale.
- Latino
- Epistulae Morales ad Lucilium
- Seneca
