Forte die sollemnem illo rex Arcas
honorem 8.102
Amphitryoniadae magno divisque ferebat
ante urbem in luco. Pallas huic filius una,
una omnes iuvenum
primi pauperque senatus 105
tura dabant, tepidusque cruor fumabat ad aras.
ut celsas videre rates atque inter opacum
adlabi nemus et tacitos incumbere remis,
terrentur visu subito cunctique relictis
consurgunt mensis. audax quos
rumpere Pallas 110
sacra vetat raptoque volat telo obius ipse,
et procul e tumulo: ‘iuvenes, quae causa subegit
ignotas temptare vias? quo tenditis?’ inquit.
‘qui genus? unde domo? pacemne huc fertis an arma?’
tum
pater Aeneas puppi sic fatur ab alta 115
paciferaeque manu ramum praetendit olivae:
‘Troiugenas ac tela vides inimica
Latinis,
quos illi bello profugos egere superbo.
Evandrum petimus. ferte haec et dicite lectos
Dardaniae venisse
duces socia arma rogantis.’ 8.120
obstipuit tanto percussus nomine Pallas:
‘egredere o quicumque es’ ait
‘coramque parentem
adloquere ac nostris succede penatibus hospes.’
excepitque manu dextramque amplexus inhaesit;
progressi subeunt luco fluviumque relinquunt. 125
Tum regem Aeneas dictis adfatur amicis:
‘optime Graiugenum, cui
me Fortuna precari
et vitta comptos voluit praetendere ramos,
non equidem extimui Danaum quod ductor et Arcas
quodque a stirpe fores geminis coniunctus Atridis; 130
sed mea me virtus et sancta oracula divum
cognatique patres,
tua terris didita fama,
coniunxere tibi et fatis egere volentem.
Dardanus, Iliacae primus pater urbis et auctor,
Electra, ut Grai perhibent, Atlantide cretus, 135
advehitur Teucros; Electram maximus Atlas
edidit, aetherios umero
qui sustinet orbis.
vobis Mercurius pater est, quem candida Maia
Cyllenae gelido conceptum vertice fudit;
at Maiam,
auditis si quicquam credimus, Atlas, 8.140
idem Atlas generat caeli qui sidera tollit.
sic genus amborum scindit se
sanguine ab uno.
his fretus non legatos neque prima per artem
temptamenta tui pepigi; me, me ipse meumque
obieci
caput et supplex ad limina veni. 145
gens eadem, quae te, crudeli Daunia bello
insequitur; nos si pellant nihil afore
credunt
quin omnem Hesperiam penitus sua sub iuga mittant,
et mare quod supra teneant quodque adluit infra.
accipe
daque fidem. sunt nobis fortia bello 150
pectora, sunt animi et rebus spectata iuventus.’
Dixerat Aeneas. ille os
oculosque loquentis
iamdudum et totum lustrabat lumine corpus.
tum sic pauca refert: ‘ut te, fortissime Teucrum,
accipio agnoscoque libens. ut verba parentis 155
et vocem Anchisae magni vultumque recordor.
nam memini Hesionae
visentem regna sororis
Laomedontiaden Priamum Salamina petentem
protinus Arcadiae gelidos invisere finis.
tum mihi
prima genas vestibat flore iuventas, 8.160
mirabarque duces Teucros, mirabar et ipsum
Laomedontiaden; sed cunctis altior
ibat
Anchises. mihi mens iuvenali ardebat amore
compellare virum et dextrae coniungere dextram;
accessi et cupidus
Phenei sub moenia duxi. 165
ille mihi insignem pharetram Lyciasque sagittas
discedens chlamydemque auro dedit
intertextam,
frenaque bina meus quae nunc habet aurea Pallas.
ergo et quam petitis iuncta est mihi foedere dextra,
et lux cum primum terris se crastina reddet, 170
auxilio laetos dimittam opibusque iuvabo.
interea sacra haec,
quando huc venistis amici,
annua, quae differre nefas, celebrate faventes
nobiscum, et iam nunc sociorum adsuescite
mensis.’
Haec ubi dicta, dapes iubet et sublata reponi 175
pocula gramineoque viros locat ipse sedili,
praecipuumque toro et villosi pelle leonis
accipit Aenean solioque invitat acerno.
tum lecti iuvenes certatim
araeque sacerdos
viscera tosta ferunt taurorum, onerantque canistris 8.180
dona laboratae Cereris, Bacchumque
ministrant.
vescitur Aeneas simul et Troiana iuventus
perpetui tergo bovis et lustralibus extis.
- Latino
- Eneide
- Virgilio
