Interea genitor Tiberini ad fluminis undam 10.833
vulnera
siccabat lymphis corpusque levabat
arboris acclinis trunco. procul aerea ramis 835
dependet galea et prato gravia arma
quiescunt.
stant lecti circum iuvenes; ipse aeger anhelans
colla fovet fusus propexam in pectore barbam;
multa
super Lauso rogitat, multumque remittit
qui revocent maestique ferant mandata parentis. 10.840
at Lausum socii exanimem
super arma ferebant
flentes, ingentem atque ingenti vulnere victum.
agnovit longe gemitum praesaga mali mens.
canitiem multo deformat pulvere et ambas
ad caelum tendit palmas et corpore inhaeret. 845
‘tantane me tenuit
vivendi, nate, voluptas,
ut pro me hostili paterer succedere dextrae,
quem genui? tuane haec genitor per vulnera servor
morte tua vivens? heu, nunc misero mihi demum
exitium infelix, nunc alte vulnus adactum. 850
idem ego, nate, tuum
maculavi crimine nomen,
pulsus ob invidiam solio sceptrisque paternis.
debueram patriae poenas odiisque meorum:
omnis per mortis animam sontem ipse dedissem.
nunc vivo neque adhuc homines lucemque relinquo. 855
sed linquam.’
simul hoc dicens attollit in aegrum
se femur et, quamquam vis alto vulnere tardat,
haud deiectus equum duci iubet. hoc
decus illi,
hoc solamen erat, bellis hoc victor abibat
omnibus. adloquitur maerentem et talibus infit: 10.860
‘Rhaebe, diu, res si qua diu mortalibus ulla est,
viximus. aut hodie victor spolia illa cruenti
et caput Aeneae
referes Lausique dolorum
ultor eris mecum, aut, aperit si nulla viam vis,
occumbes pariter; neque enim, fortissime,
credo, 865
iussa aliena pati et dominos dignabere Teucros.’
dixit, et exceptus tergo consueta locavit
membra
manusque ambas iaculis oneravit acutis,
aere caput fulgens cristaque hirsutus equina.
sic cursum in medios rapidus
dedit. aestuat ingens 870
uno in corde pudor mixtoque insania luctu.
[et furiis agitatus amor, et conscia virtus]
atque hic Aenean magna ter voce vocavit.
Aeneas agnovit enim laetusque precatur:
‘sic pater ille deum faciat,
sic altus Apollo. 875
incipias conferre manum.’
tantum effatus et infesta subit obvius hasta.
ille autem:
‘quid me erepto, saevissime, nato
terres? haec via sola fuit qua perdere posses:
nec mortem horremus nec divum
parcimus ulli. 10.880
desine, nam venio moriturus et haec tibi porto
dona prius.’ dixit, telumque intorsit in hostem;
inde aliud super atque aliud figitque volatque
ingenti gyro, sed sustinet aureus umbo.
ter circum astantem laevos
equitavit in orbis 885
tela manu iaciens, ter secum Troius heros
immanem aerato circumfert tegmine silvam.
inde ubi
tot traxisse moras, tot spicula taedet
vellere, et urgetur pugna congressus iniqua,
multa movens animo iam tandem
erumpit et inter 890
bellatoris equi cava tempora conicit hastam.
tollit se arrectum quadripes et calcibus auras
verberat, effusumque equitem super ipse secutus
implicat eiectoque incumbit cernuus armo.
clamore incendunt caelum
Troesque Latinique. 895
advolat Aeneas vaginaque eripit ensem
et super haec: ‘ubi nunc Mezentius acer et illa
effera vis animi?’ contra Tyrrhenus, ut auras
suspiciens hausit caelum mentemque recepit:
‘hostis amare, quid
increpitas mortemque minaris? 10.900
nullum in caede nefas, nec sic ad proelia veni,
nec tecum meus haec pepigit mihi
foedera Lausus.
unum hoc, per si qua est victis venia hostibus oro:
corpus humo patiare tegi. scio acerba meorum
circumstare odia: hunc, oro, defende furorem 905
et me consortem nati concede sepulcro.’
haec loquitur, iuguloque
haud inscius accipit ensem
undantique animam diffundit in arma cruore. 10.908
- Latino
- Eneide
- Virgilio
