Paragrafo 1
P. Scipionem Marce fili eum qui primus Africanus appellatus
est dicere solitum scripsit Cato qui fuit eius fere aequalis numquam se minus otiosum esse quam cum otiosus nec minus solum
quam cum solus esset. Magnifica vero vox et magno viro ac sapiente digna; quae declarat illum et in otio de negotiis cogitare
et in solitudine secum loqui solitum ut neque cessaret umquam et interdum conloquio alterius non egeret. Ita duae res quae
languorem adferunt ceteris illum acuebant otium et solitudo. Vellem nobis hoc idem vere dicere liceret sed si minus imitatione
tantam ingenii praestantiam consequi possumus voluntate certe proxime accedimus. Nam et a re publica forensibusque negotiis
armis impiis vique prohibiti otium persequimur et ob eam causam urbe relicta rura peragrantes saepe soli
sumus.
Paragrafo 2
Sed nec hoc otium cum Africani otio nec haec solitudo cum illa
comparanda est. Ille enim requiescens a rei publicae pulcherrimis muneribus otium sibi sumebat aliquando et coetu hominum
frequentiaque interdum tamquam in portum se in solitudinem recipiebat nostrum autem otium negotii inopia non requiescendi
studio constitutum est. Extincto enim senatu deletisque iudiciis quid est quod dignum nobis aut in curia aut in foro agere
possimus?
Paragrafo 3
Ita qui in maxima celebritate atque in oculis civium quondam
vixerimus nunc fugientes conspectum sceleratorum quibus omnia redundant abdimus nos quantum licet et saepe soli sumus. Sed quia
sic ab hominibus doctis accepimus non solum ex malis eligere minima oportere sed etiam excerpere ex his ipsis si quid inesset
boni propterea et otio fruor non illo quidem quo debeat is qui quondam peperisset otium civitati nec eam solitudinem languere
patior quam mihi adfert necessitas non voluntas.
Paragrafo 4
Quamquam Africanus
maiorem laudem meo iudicio assequebatur. Nulla enim eius ingenii monumenta mandata litteris nullum opus otii nullum solitudinis
munus extat; ex quo intellegi debet illum mentis agitatione investigationeque earum rerum quas cogitando consequebatur nec
otiosum nec solum umquam fuisse; nos autem qui non tantum roboris habemus ut cogitatione tacita a solitudine abstrahamur ad
hanc scribendi operam omne studium curamque convertimus. Itaque plura brevi tempore eversa quam multis annis stante re publica
scripsimus.
Paragrafo 5
Sed cum tota philosophia mi Cicero frugifera et fructuosa nec
ulla pars eius inculta ac deserta sit tum nullus feracior in ea locus est nec uberior quam de officiis a quibus constanter
honesteque vivendi praecepta ducuntur. Quare quamquam a Cratippo nostro principe huius memoriae philosophorum haec te assidue
audire atque accipere confido tamen conducere arbitror talibus aures tuas vocibus undique circumsonare nec eas si fieri possit
quicquam aliud audire.
- Latino
- De Officiis
- Cicerone