Paragrafo 51
Nuntiatur Afranio magnos commeatus qui iter habebant ad Caesarem ad flumen constitisse.
Venerant eo sagittarii ex Rutenis equites ex Gallia cum multis carris magnisque impedimentis ut fert Gallica consuetudo. Erant
praeterea cuiusque generis hominum milia circiter VI cum servis liberisque; sed nullus ordo nullum imperium certum cum suo
quisque consilio uteretur atque omnes sine timore iter facerent usi superiorum temporum atque itinerum licentia. Erant
complures honesti adulescentes senatorum filii et ordinis equestris; erant legationes civitatum; erant legati Caesaris. Hos
omnes flumina continebant. Ad hos opprimendos cum omni equitatu tribusque legionibus Afranius de nocte proficiscitur
imprudentesque ante missis equitibus aggreditur. Celeriter sese tamen Galli equites expediunt proeliumque committunt. Ei dum
pari certamine res geri potuit magnum hostium numerum pauci sustinuere; sed ubi signa legionum appropinquare coeperunt paucis
amissis sese in proximos montes conferunt. Hoc pugnae tempus magnum attulit nostris ad salutem momentum; nacti enim spatium se
in loca superiora receperunt. Desiderati sunt eo die sagittarii circiter CC equites pauci calonum atque impedimentorum non
magnus numerus.
Paragrafo 52
His tamen omnibus annona crevit; quae fere res non solum
inopia praesentis sed etiam futuri temporis timore ingravescere consuevit. Iamque ad denarios L in singulos modios annona
pervenerat et militum vires inopia frumenti deminuerat atque incommoda in dies augebantur; et ita paucis diebus magna erat
facta rerum commutatio ac se fortuna inclinaverat ut nostri magna inopia necessariarum rerum conflictarentur illi omnibus
abundarent rebus superioresque haberentur. Caesar eis civitatibus quae ad eius amicitiam accesserant quod minor erat frumenti
copia pecus imperabat; calones ad longinquiores civitates dimittebat; ipse praesentem inopiam quibus poterat subsidiis
tutabatur.
Paragrafo 53
Haec Afranius Petreiusque et eorum amici pleniora etiam atque
uberiora Romam ad suos perscribebant; multa rumor affingebat ut paene bellum confectum videretur. Quibus litteris nuntiisque
Romam perlatis magni domum concursus ad Afranium magnaeque gratulationes fiebant; multi ex Italia ad Cn. Pompeium
proficiscebantur alii ut principes talem nuntium attulisse alii ne eventum belli exspectasse aut ex omnibus novissimi venisse
viderentur.
Paragrafo 54
Cum in his angustiis res esset atque omnes viae ab Afranianis
militibus equitibusque obsiderentur nec pontes perfici possent imperat militibus Caesar ut naves faciant cuius generis eum
superioribus annis usus Britanniae docuerat. Carinae ac prima statumina ex levi materia fiebant; reliquum corpus navium
viminibus contextum coriis integebatur. Has perfectas carris iunctis devehit noctu milia passuum a castris XXII militesque his
navibus flumen transportat continentemque ripae collem improviso occupat. Hunc celeriter priusquam ab adversariis sentiatur
communit. Huc legionem postea traicit atque ex utraque parte pontem instituit biduo perficit. Ita commeatus et qui frumenti
causa processerant tuto ad se recipit et rem frumentariam expedire incipit.
Paragrafo
55
Eodem die equitum magnam partem flumen traiecit. Qui inopinantes pabulatores et sine ullo dissipatos timore
aggressi magnum numerum iumentorum atque hominum intercipiunt cohortibusque cetratis subsidio missis scienter in duas partes
sese distribuunt alii ut praedae praesidio sint alii ut venientibus resistant atque eos propellant unamque cohortem quae temere
ante ceteras extra aciem procurrerat seclusam ab reliquis circumveniunt atque interficiunt incolumesque cum magna praeda eodem
ponte in castra revertuntur.
- Latino
- De Bello Civili
- Cesare
