Sed ubi Numidas
quietos neque colli degredi animaduertit veritus ex anni tempore et inopia aquae ne siti conficeretur exercitus Rutilium
legatum cum expeditis cohortibus et parte equitum praemisit ad flumen uti locum castris antecaperet existimans hostis crebro
impetu et transuersis proeliis iter suum remoraturos et quoniam armis diffiderent lassitudinem et sitim militum temptaturos.
Deinde ipse pro re atque loco sicuti monte descenderat paulatim procedere Marium post principia habere ipse cum sinistrae alae
equitibus esse qui in agmine principes facti erant. At Iugurtha ubi extremum agmen Metelli primos suos praetergressum videt
praesidio quasi duum milium peditum montem occupat qua Metellus descenderat ne forte cedentibus aduersariis receptui ac post
munimento foret. Dein repente signo dato hostis invadit. Numidae alii postremos caedere pars a sinistra ac dextra temptare
infensi adesse atque instare omnibus locis Romanorum ordines conturbare. Quorum etiam qui firmioribus animis obvii hostibus
fuerant ludificati incerto proelio ipsi modo eminus sauciabantur neque contra feriendi aut conserendi manum copia erat. Ante
iam docti ab Iugurtha equites ubi Romanorum turma insequi coeperat non confertim neque in unum sese recipiebant sed alius alio
quam maxime diuersi. Ita numero priores si ab persequendo hostis deterrere nequiuerant disiectos ab tergo aut lateribus
circumveniebant; sin opportunior fugae collis quam campi fuerat ea vero consueti Numidarum equi facile inter virgulta euadere
nostros asperitas et insolentia loci retinebat.
- Latino
- Bellum Iugurthinum di Gaio Sallustio Crispo
- Sallustio