Raccolta di versioni del libro Nova Officina.
Nova Officina
Un re pacifico
Sic romani numam regem elegerunt. Augur Numam in arcem capitolii duxit et numina oravit: Iuppiter, numinum hominumque pater et rex, numam nos delegimus: rex noster erit. Nunc certa auspicia et tuae voluntatis signum exspectamus. Auspicia secunda fuerunt et cunctus populus, optimates et plebs, acclamaverunt et finem suis simultatibus posuerunt. Numa primus romae legislator fuit. Feros […]
Le giornate e le sere nella fattoria
Apud densam silvam magna villa posita est et circa villam casae rusticae sunt. Ibi agricolae cum filiis et filiabus habitant. Casae agricolarum parvae sed mundae et venustae sunt, quia fenestrae et iannuae rosis hederaque ornantur et sic incolis laetitia paratur. In villis horae diurnae operosae sunt: ab agricolis terra aratur, vineae curantur, capellae et agnae […]
Tentativo di riforme sociali
Tribunus plebis Tiberius Gracchus, nobilissimo genere natus, legem civitati utilissimam tulit, ne quis maiores possessiones agri quam mille iugera haberet. Deinde alteram legem non minus utilem priore tulit. Nam, cum Attalus, Pergami rex, ingentissimas sui regni divitias et pretiosissimos thesauros senatui Romano in hereditatem reliquisset, tribunus legem tulit ut maximam Attali hereditatis partem senatus plebi […]
Muzio Scevola
Dum copiae porsenae romam obsident, ingens erat in urbe frumenti et omnium ciborum inopia. Tunc caius caius mucius ad etruscus devenire statuit et regem occidere. Ad castra hostium pervenerat, dum regis scriba stipendia militibus solvi. Scribae vestis similis regiis ornamentis erat mucius ministrum pro rege necavit. Statim satellites percussorem comprehedentur et ad porsenam duxerunt. Ubi […]
Un capro credulone
Vir vafer, cum in periculum venit, effugium petit dolo et aliorum damno.Vulpecula in puteum cadit neque evadere e loco obscuro poterat, quia puteus altus erat et ipsa parum valida. dum saepe salit et ascendere ad summum magna cum pertinacia temptat, hircus, aquae avidus ad puteum accedit. Ubi vulpeculam in profundo videt, quaerit:”estne frigida et pura […]
Rapporti di Augusto con l'esercito
Duas gravissimas clades Octavianus Augustus in Germania accepit: alteram, in qua imperii summam (il comando supremo) tenebat Lollius, alteram, in qua exercitus dux erat Varus. Multo gravior quam Lolliana fuit Variana clades: nam Varus tres legiones perdidit cum suis legatis et omnibus auxiliis. Post Varianam cladem Augustus tanto dolore affectus est ut saepe caput foribus […]
I Pigmei
Putabant veteres scriptores Pygmaeos in Africae litoribus habitare apud Oceanum. Dicebant eos parvaluta statura esse;non corporis voluptatibus deditos esse,sed bellicosos et ad labores impigros.Cum formicis eos comparat Plinius Senior,deligentissimus auctor,qui dicit eos agriculturae operam dare et cibaria in hiemem in horreis servare.Non aedes lateribus vel lapidibus aedificant,sed luto casas exstruunt.Cum ver advenit,contra grues confligunt,quia grues […]
Leggende sull'antichissima Roma
Multi socii cum Romulo et Remo in unum locum conveniunt et in Latio conditur novum oppidum et Roma appellatur, sed cito Remus a Romulo necatur, quia discordia inter germanos erat. Sic Romulus solus regnum obtinet. Incolae novi oppidi matrimonia frustra desiderabant, quia feminas non habebant. Quare ad ludorum spectaculum Sabinos et proximorum locorum incolas invitant […]
Il culto della poesia
Apud antiquos poetae putabantur interpretes et quasi nuntii deorum: communis omnium opinio erat illos a diis ipsis hominum generi donari non solum ut animi carminum suavitate delectarentur, sed etiam ut mentes excitarentur ad notitiam et cultum deorum,ad patriae caritatem, ad memoriam fortium virorum, ad certamina virtutis et ingenii.Celebrati sunt praecipue a Graecis Homerus,Pindarus, tragoediarum scriptores*(nota […]
Mercurio e Vulcano
A Graecis et Romanis antiquis multi dei, praecipue Mercurius et Vulcanus, colebantur: Mercurius deus viarum et mercaturae, divitiarum et furti erat. A Mercurio etiam mensae divorum in Olympo parabantur et epulae ministrabantur, in terram dicta, mandata, iussa deum portabantur: nam nuntius divorum erat et multa officia deis et deabus praestabat. Etiam deus Infernorum erat quia […]
Mordacità di Diogene
Diogenes philosophus, interrogatus num (se) ludos Olympicos spectavisset, respondit: “Spectavi, sed paucos homines vidi. Athletae enim veri homines non videntur (sembrano), quia non ingenii vires, sed tantum corporis adhibent!”. Quidam olim eum interrogaverat qua hora prandere deberet. Cui respondit philosophus: “si dives es, quotiens cupis; si pauper, quotiens habes”. Idem, cum olim ad urbem Myndum […]
Mai gridare "al lupo" senza necessità
Puer, opulenti agricolae filius, capras et agnos ad pabulum in florida prata ducebat.Capras et agnos pascebat et per iocum (per scherzo) saepe clamabat :”Lupum video. Accurrite (accorrete) et succurrite (portate aiuto),agricolae. “Agricolae importunis pueri verbis credebant et in auxilium currebant,sed nec lupum nec ullam feram reperiebant. Tunc stultus puer credulos agricolas deridebat. Olim lupus vere […]
La statua di Esculapio portata a Roma
Romanus senatus, quia in urbe gravis pestilentia saeviebat, oraculi monitu, decem legatos cum Quinto Ogulnio principe, ad Aesculapii templum in Greciam miserunt ut dei effigiem in Italiam deportarent et finem rebus adversis facerent. In templo apud Epidaurum urbem ingens simulacrum Aesculapii erat, mirae speciei. Cum legati Romanorum in templum intraverunt, ad simulacrum dei anguis, venerabilis […]
La volpe e l'uva irraggiungibile
Saepe desideria nostra vana sunt,sicut (come) Aesopi, poetae Graeci, fabella de vulpecula et uva narrat.Parva vulpecula procul pallidam uvam in vinea spectabat et tumidos acinos raptare et vorare avebat. Ad vineam caute et tacite accedit et proximos racemos captare temptat. Sed frustra salit: nam vinea alta est et racemi ex ultimis ramis pendent.Iterum atque iterum […]
Castore e Polluce alla battaglia del lago Regillo
Tarquinius Superbus , ex urbe a populo depulsus, ad Latinos confugit et cum eis Romae bellum commovit, sed a Postumio dictatore devictus , in Etruriam concessit. Pugnam , miris fabulis ornatam , veteres scriptores narraverunt . Nam in ea duo adulescentes ignoti , excelsa statura, albis equis vecti , in castra ab hostibus munita primi […]
Il leone e il topo
Interdum auxilium humilium etiam potentibus utile est. Leones ingentia animalia sunt et robustas vires habent: tamen olim forti et grandi leoni utlis fuit silvester et humilis mus. Nam, dum leo in silvestribus locis dormit, timida bestiola levi pede nasum ferae incaute offendit et leonis suavem quietem turbat. Statim surgit animalium rex et muris pedem rapacidus […]
Meriti e fortuna di Augusto
Nunc paucis verbis Octaviani Augusti laudes dicendas esse arbitror. Attamen etiam dicendum est eum saepe a Fortuna adiutum esse. Nam, quodcumque susceperat, id semper prospere ei eveniebat. Nec silentio praetereundae sunt laudes scriptorum et adulatorum. Quotiescumque enim aliquid, vel mediocre, suscepturus erat, semper ei aderat vel scriptor vel poeta, qui rem laudibus efferebat. Nam, ut […]
Il regno di Tarquinio Prisco
Tarquinius Priscus, vir insignis et dives, ex Etruria Romam venit, regem Ancum Mmartium occidit et regnum vi occupavit. In urbe numerum senatorum duplicavit, circum maximum apud tiberim aedificavit, ludos romanos sollemnes in circo celebravit. Bellum atrox cum latinis et aliis finitimis populis gessit: anceps victoria fuit, quia nec romani nec latini omnino victores fuerunt. Superavit […]
Origine della formica
In Attica olim puella vivebat, Minervae deae dilecta ob sua castimoniam et sollertiam. Sed ea propter sua superbiam iram et odium Minervae in se sic concitavit. Postquam Ceres frumentum invenit et Minerva aratrum, puella occulte aratri stivam surrepsit. Deinde apud agricolas stultis verbis se iactavit “Minervae donum infructuosam irritumque est sine invento meo”. Dea verba […]
Il lupo e i pastori
Olim pastor quidam amicos ad convivium invitaverat, ut nuptias suas celebraret.. Magnus numerus convivarum ead epistulas convenerat et magna cum laetitia et clamoribus inter epulas et pocula convivabantur. Increbresceret. Eorum laetos clamores cum lupus audisset, ex proxima silva ad iunuam domus pastoris venit ut videret quid esset. Cum multarum ovium ossa, quae passim humi ante […]